Amsterdamse koggetjes – Recept

Heb je deze Amsterdamse koggetjes of nougatines al eens geprobeerd? Deze dunne koekjes met stukjes karamel zijn ontzettend lekker en met dit recept maak je eenvoudig een grote stapel van deze koekjes. Deze nougatine koekjes zijn extra lekker, omdat je stukjes zelfgemaakte karamel verwerkt in het deeg.

Dit koggetjes recept is goed voor zo’n 40-60 koekjes.

Wat zijn Amsterdamse koggetjes?

Koggetjes zijn traditionele, knapperige koekjes die afkomstig zijn uit Amsterdam. De koekjes worden gemaakt van een roerdeeg en vervolgens dun gebakken. Ze bevatten stukjes karamel en zijn knapperig en rijk van smaak.

In Amsterdam staan deze koekjes bekend als koggetjes, maar de koekjes hebben ook andere namen. Zo kennen veel mensen ze ook als nougatines of nougatine koekjes, of als (de iets minder bekende term) kletsmajoor koekjes.

Ontstaan koggetjes

Waar sommige populaire baksels een onbekende oorsprong hebben, is de geschiedenis van de Amsterdamse koggetjes wel bekend: de koekjes zijn in 1934 bedacht tijdens een wedstrijd onder banketbakkers om een nieuw Amsterdams koekje te bedenken. De strijd ging tussen de neutrale banketbakkersvereniging (NBV) en de Rooms-Katholieke vereniging Sint Nicolaas. Uiteindelijk kwam de NBV als winnaar uit de bus met de Amsterdamse koggetjes. De Rooms-Katholieke bakkers brachten vervolgens hun eigen versie uit, de nougatines. Zowel de koggetjes als nougatines werden in hun eigen koekblikken verkocht, binnen de eigen kringen. Bij de ene bakker kon je koggetjes kopen, bij de andere bakker juist nougatines. 

De koekjes zijn ondertussen uitgegroeid tot een klassiek Amsterdam koekje. In onze hoofdstad staan ze vooral bekend als koggetje, buiten Amsterdam kennen veel mensen de koekjes als nougatines of kletsmajoors. 

Waar komt de naam ‘koggetje’ vandaan?

Amsterdamse koggetjes zijn vernoemd naar een historisch type schip, een kogge. De kogge is ook zichtbaar op het oude gemeentewapen van Amsterdam. Als eerbetoon aan de rijke handelsgeschiedenis van de stad, kreeg het dunne koekje met karamelstukjes de naam ‘koggetje’.

En de andere benamingen van de koekjes dan? De naam nougatines is makkelijk te herleiden en verwijst waarschijnlijk naar de nougatine (karamelstukjes) in de koekjes. De naam kletsmajoor danken de koekjes waarschijnlijk aan hun knapperige en brosse textuur, die letterlijk ‘kletst’ of kraakt als je erop bijt.

5 tips voor de lekkerste nougatine koekjes

• Voor deze koggetjes heb je kleine stukjes karamel nodig en hiervoor gebruik ik zelf een foodprocessor met messen. Heb je geen foodprocessor, doe dan de afgekoelde karamel in een stevige plastic zak en sla er een aantal keer hard op met een deegroller. Herhaal dit totdat je alleen maar kleine stukjes karamel hebt of hak de laatste grote stukken met een mes fijn.
• Het mooist worden de nougatine koekjes als je het deeg met een spuitzak met een glad spuitmondje van 1-1½ centimeter opspuit. Heb je dit niet of vind je zo’n spuitzak lastig werken? Dan kun je ook met behulp van 2 theelepels kleine hoopjes van het deeg vormen.
• Leg het deeg niet te dicht bij elkaar op de bakplaat, tijdens het bakken lopen de koekjes behoorlijk uit. Op de foto in het recept zie je hoe ik de koekjes ‘in verband’ op de bakplaat spuit. In verband spuiten kun je vergelijken met bakstenen die in een verspringend patroon op elkaar worden gelegd. Door de koekjes in verband te spuiten hebben ze genoeg ruimte om uit te lopen tijdens het bakken. 
• Zelf vind ik deze koekjes het mooist bakken op een siliconen bakmatje, dan lopen ze mooi rond uit tijdens het bakken. Maar je kunt ze ook gewoon op bakpapier bakken.
• Waarschijnlijk is de stapel koggetjes al veel eerder verdwenen, maar als je de koggetjes luchtdicht verpakt kun je ze zeker 2 weken bewaren op kamertemperatuur.

Amsterdamse koggetjes recept – Stap voor stap

Verwarm de oven voor op 160 °C en bekleed een bakplaat met bakpapier of met een siliconen bakmatje.

Nougatine maken voor koggetjes

Doe voor de nougatine (karamel) de suiker en het water in een steelpan en laat op middelhoog vuur koken tot een goudbruine karamel. Giet de karamel op de met bakpapier beklede bakplaat en laat hem afkoelen (Meer info? Lees meer over zelf karamel maken).

Doe de afgekoelde karamel in een foodprocessor en pulseer in een paar keer fijn, maar niet tot poeder. Het mogen nog kleine stukjes blijven.

Roerdeeg maken

Doe de boter met de basterdsuiker, het vanille-extract en zout in een kom en roer glad. Let erop dat het mengsel niet luchtig wordt. Roer het ei erdoor. Voeg de bloem toe en meng alles kort door. Spatel tot slot de stukjes karamel door het deeg.

Koggetjes spuiten en bakken

Doe het deeg in een spuitzak met een glad spuitmondje van 1-1½ centimeter en spuit bolletjes van 2-3 centimeter op een met bakpapier beklede bakplaat. Houd voldoende tussenruimte, want de koggetjes koekjes lopen uit tijdens het bakken.

Bak de koggetjes in 13-18 minuten goudbruin en gaar en laat ze afkoelen op een rooster.

Foto: Erik Spronk