Pindakaas maken: recept + 4 variaties

Pindakaas, sommige mensen kunnen niet zonder en andere moeten er niets van hebben. Natuurlijk kent bijna iedereen pindakaas als beleg op een boterham (met of zonder jam), maar de mogelijkheden zijn eigenlijk eindeloos. Dip komkommer in de pindakaas, voeg het toe aan je yoghurt of smoothie, doe het met wat sambal op een rijstwafel of gebruik het als vulling in een dadel. Je kunt pindakaas ook uitstekend gebruiken in baksels, zoals deze pindakaaskoekjes met chocolade of deze havermoutkoeken met pindakaas.

Pindakaas koop je zonder problemen in de supermarkt of online, maar wist je dat je ook heel eenvoudig zelf pindakaas maakt? In dit artikel vertel ik je alles over pindakaas en geef ik mijn basisrecept voor een gladde pindakaas. Hiermee maak je eenvoudig je eigen pot pindakaas. Daarnaast geef ik je ook vier superlekkere variaties op het basis pindakaas recept: met crunchy stukjes pinda, met chocolade, met zeezout-karamel en met dadels & kaneel! Dat wordt genieten!

Wat is pindakaas precies?

Pindakaas wordt gemaakt van pinda’s, voornamelijk gemalen pinda’s. Als je pindakaas koopt in de winkel, is er vaak olie, zout en/of suiker aan toegevoegd. Er zijn uiteraard ook wel varianten zonder toegevoegd zout of suiker te krijgen. Met eigengemaakte pindakaas bepaal je natuurlijk helemaal zelf wat je wel en niet toevoegt: nog beter en lekkerder!

Wat veel mensen niet weten is dat pinda’s peulvruchten zijn, geen noten. Pinda’s groeien aan een plant en elke pinda is een zaadje voor een nieuwe pindaplant. Een pindaplant wordt zo’n 30 centimeter hoog en krijgt gele bloemen. Als die bloem eenmaal bloeit, dan moet deze binnen 12 uur bevrucht worden. Als dat gebeurt, dan groeit er vanuit de bevruchte bloem een stengel naar beneden de grond in. Aan het eind van die stengel groeit de pinda. In totaal duurt het 120-160 dagen voordat een pinda uitgroeit tot een plant en je weer nieuwe pinda’s kunt oogsten. Omdat pinda’s onder de grond groeien worden ze ook wel aardnoten genoemd. 

Waarom pindakaas pindakaas heet

Heb je je ooit afgevraagd waarom pindakaas zo heet? En waarom het niet pindaboter is, zoals de naam bijna overal ter wereld is? In het Engels is het peanut butter, in het Frans beurre de cacahuètes, in het Duits is het Erdnussbutter en in het Afrikaans Grondboontjiebotter. Waarom heet het dan in Nederland pindakaas?

In Nederland is ‘boter’ een beschermde term. Iets mag alleen boter genoemd worden als het minimaal 80% melkvet bevat. Daarom mogen plantaardige alternatieven ook geen boter worden genoemd. ‘Pindaboter’ mag dus niet gebruikt worden als term in Nederland en daarom moest er een andere naam worden bedacht. Pindakaas was het eindresultaat!

Zelf pindakaas maken van ongeroosterde pinda’s

Voor dit recept gebruik ik ongeroosterde pinda’s, die ik zelf rooster in de oven. Je kunt eventueel ook gebrande pinda’s gebruiken, die zijn in arachideolie gefrituurd. Die hoef je niet meer te roosten (eventueel kun je ze nog heel kort roosteren, als je ze net iets donkerder wilt). Zelf vind ik de pindakaas het lekkerste met zelfgeroosterde pinda’s.

Wil je meer weten over het roosteren van noten of het verschil tussen geroosterd en gebrand? Lees dan dit artikel: how to noten roosteren.

Zelfgemaakte pindakaas bewaren

Heb je zelf pindakaas gemaakt? Als je schoon werkt, kun je de pindakaas zeker een maand bewaren. Dit betekent dat je alleen met materialen werkt die schoon zijn en ook alleen brandschone potten gebruikt om de pindakaas te bewaren. Het beste is om de pot zelfgemaakte pindakaas wel in de koelkast te bewaren. 

Na verloop van tijd kan er een laagje olie op de pindakaas komen drijven. Dat is heel normaal, roer de pindakaas gewoon even door en het is weer klaar om te gebruiken. 

Zelf pindakaas maken – basisrecept

Verwarm de oven voor op 170 °C en bekleed een bakplaat met bakpapier. Verdeel de pinda’s over de bakplaat en rooster ze 15-25 minuten in de oven, tot ze (licht) goudbruin zijn. Hoe licht of donker je ze wilt roosteren, dat is aan jou. Hoe donkerder de kleur, des te intenser de smaak van de pindakaas wordt. Schep de pinda’s tijdens het roosteren 1-2 keer om. Laat ze na het roosteren afkoelen op de bakplaat. 

Gebruik voor het maken van de pindakaas een keukenmachine met messen of een blender. Omdat de pinda’s vrij lang gemalen moeten worden, is een hakmolentje (van de staafmixer) iets minder geschikt. Die raakt makkelijker oververhit. Doe de pinda’s en het zout in de mixer en maal alles zo’n 4-8 minuten tot een smeuïge pindakaas. Afhankelijk van het soort keukenmachine dat je gebruikt zal het nodig zijn om de zijkant van de keukenmachine af en toe schoon te schrapen met een spatel, zodat alle pinda’s goed fijngemalen worden. In het begin blijft de pindamassa heel stevig. Maar hoe langer je maalt, hoe smeuïger en vloeibaarder de pindakaas wordt. Je hoeft geen extra olie toe te voegen, die komt vanzelf vrij uit de pinda’s als je ze lang genoeg maalt. 

Mix door tot de pindakaas de gewenste dikte heeft. Door het mixen is de pindakaas wat warmer geworden. Let op met toevoegingen als chocolade en karamel, die kunnen wegsmelten in de pindakaas. Laat de pindakaas dus eerst goed afkoelen voordat je een van de volgende variaties maakt. 

Variatie: Crunchy pindakaas recept

Geen gladde pindakaas, maar pindakaas met stukjes maken? Maak de pindakaas volgens het basisrecept hierboven, maar haal nadat je de pinda’s heel kort hebt gemixt 50-75 gram grof gehakte pinda’s uit de keukenmachine. Mix de rest van de pinda’s verder tot pindakaas en roer aan het einde de crunchy stukjes pinda door de pindakaas.  

Variatie: Pindakaas met chocolade recept

Maak de pindakaas volgens het basisrecept en laat deze afkoelen. Hak de pure chocolade fijn, zo grof of juist klein als je lekker lijkt, en roer deze door de pindakaas. 

Variatie: Pindakaas met karamel-zeezout recept

Maak de pindakaas volgens het basisrecept en laat deze afkoelen. Maak de karamel door de suiker en het water in een steelpannetje te verwarmen en zonder te roeren te laten karamelliseren. Meer over karamel maken lees je hier. Roer als de karamel goudbruin is het zout erdoor (pas op, de karamel is echt heel heet!) en giet de karamel op een stuk bakpapier of op een siliconenmatje. Laat de karamel helemaal afkoelen. Maal de afgekoelde karamel in een keukenmachine met messen tot kleine stukjes en roer 40-50 gram van de karamelstukjes door de pindakaas. Naar wens kun je meer toevoegen, maar proef eerst even goed. 

Variatie: Pindakaas met dadel en kaneel recept

Maak de pindakaas volgens het basisrecept. Snijd de dadels doormidden en verwijder de pit. Snijd het vruchtvlees van de dadels vervolgens in kleine blokjes. Meng de dadelstukjes met de kaneel door de pindakaas. 

Foto’s: Erik Spronk