Meel en bloem: het zijn twee termen die vaak door elkaar worden gebruikt. Ik moet eerlijk toegeven dat ik ze toen ik begon met bakken ook altijd door elkaar haalde. In veel van mijn recepten wordt een bepaalde meel of bloem genoemd in de ingrediëntenlijst, dus ik wilde het verschil tussen meel en bloem voor eens en altijd ophelderen.
Mijn eerste tip om het verschil tussen meel en bloem te onthouden is een ezelsbruggetje: meel is veel! Dit leerde ik ooit van een molenaar. Omdat meel wordt de hele graankorrel gebruikt, inclusief vliesjes. Bij bloem zijn deze vliesjes eruit gezeefd. Het soort bloem wat je overhoudt is afhankelijk van het soort graan en de maling.
Het verschil bloem en meel uitgelegd
Bloem en meel zijn termen die helaas nogal eens door elkaar worden gebruikt. Wat is dus precies het verschil tussen bloem en meel? En wat is het verschil tussen meel en volkorenmeel?
Als eerste is het belangrijk om te weten dat bloem en meel allebei gemaakt zijn van gemalen graan, maar twee verschillende producten zijn met heel verschillende eigenschappen.
Meel is vermalen graan. In meel blijven de onderdelen van de graankorrel behouden, waardoor meel erg voedzaam is. De zemelen en kiemen van de graankorrel zijn ook nog zichtbaar, waardoor meel een wat grovere structuur heeft.
Meel is de basis voor bloem. Om bloem te maken worden de zemelen en kiemen eruit gezeefd en er ontstaat een wit bloem. Bloem is dus gezeefd meel. Omdat de kiemen en zemelen de meeste voedingsstoffen bevatten, is bloem een stuk minder voedzaam dan meel. Bloem heeft door het gebrek aan kiemen en zemelen ook een fijnere structuur dan meel.
Wat er voor de term meel of bloem staat zegt iets over waarvan het gemaakt is. Tarwemeel is dus gemaakt van tarwe. Dit is een volkoren meel dat gemaakt is van de hele tarwekorrel. Als dat gezeefd wordt, houd je tarwebloem over; bloem van tarwe. Naast tarwe heb je nog veel meer soorten meel en bloem, denk daarbij bijvoorbeeld aan spelt en rogge.
Volkoren bloem bestaat dus niet, want bloem is altijd gezeefd.
Wanneer gebruik ik bloem of meel?
Bloem is fijner van structuur en het heeft minder vezels. Hierdoor is bloem doorgaans beter geschikt voor het bakken van koekjes en cake. Meel is juist veel terug te vinden in recepten voor broden en kan ook in pannenkoeken.
Bloem en meel zijn twee verschillende producten en je kunt ze dus niet zomaar verwisselen in een recept. Er zijn er ook allerlei verschillende soorten bloem en meel, die allemaal weer geschikt zijn voor bepaalde recepten. Staat er in een van mijn recepten dat je ‘bloem’ nodig hebt? Dan wordt hiermee gewone bloem oftewel tarwebloem bedoeld.
Behalve meel van graan gebruik ik ook regelmatig andere soorten meel. Denk daarbij bijvoorbeeld aan amandelmeel, rijstmeel en kokosmeel. Deze zijn allemaal gemaakt door het product (amandelen, rijst of kokos) zeer fijn te malen tot meel.
Wil je meer weten over bloem? Lees dan dit artikel waarin ik alles uitleg over de verschillende soorten bloem.
Foto: Erik Spronk
Hi Rutger,
Wat een fijne uitleg, dankjewel!
Ik heb nog wel een vraag, je zegt dat meel en bloem niet zomaar verwisseld kunnen worden, maar wat gebeurt er precies als je dat wel doet?
Is het bijvoorbeeld mogelijk om een cake ‘wat gezonder’ te maken door (een deel van) de bloem te vervangen door meel? Of verandert er dan echt teveel van de smaak/structuur/… en gaat het dan bijvoorbeeld meer naar brood smaken?
Leuk artikel want ik wist het verschil ook niet goed ,ik vraag me wel af of ik dan bij meel die je zo van de molen haalt moet je daar dan nog witte bloem bijvoegen om brood te bakken ook niet onbelangrijk om te weten? Ik dank alvast voor een antwoord Vriendelijke groeten Lydie
BeantwoordenJe kunt ook van enkel meel brood bakken, het wordt dan wel iets steviger van structuur dan als je er ook bloem aan zou toevoegen.
Beantwoorden
Nog ingewikkelder wordt het als je niet over bloem of meel maar over zetmeel spreekt zoals aardappel(zet)meel of maizena (maiszetmeel), daar is het zetmeel gescheiden van de andere bestanddelen zoals de gluten (eiwitten) en de vezels (celwanden). Als je een een eiwitarme tarwebloem wilt hebben voor een krokanter en losser gebak kun je wellicht proberen om tarwebloem te mengen met tarwezetmeel, of als je dat niet hebt: aardappelzetmeel of maiszetmeel, of een van nature eiwitarme bloem zoals rijstebloem of meel. Leuk om mee te experimenteren.
BeantwoordenHello, I speak a little Dutch and I try to find the translation for meel in English and then hopefully in my mother language which is Turkish.
Bloem is definitely flour, right?
If I use any web translator for meel, it also gives me flour. But apparently they are different things. I am a bit confused. ( :
Thanks in advance.
BeantwoordenI see how it can be confusing!
I think you can roughly say flour is bloem and whole wheat flour is meel.
Hope this helps!
Tamara
Beantwoorden
In dit artikel lees je daar vanalles over: https://rutgerbakt.nl/brood-recepten/zelf-brood-bakken-hoe-doe-je-dat/
Beantwoorden
In Italië wordt de typering van de bloem/het meel aangegeven met 00/0/1/2
Kun je aangeven hoe deze is te vergelijken met de typering die in Nederland wordt gebruikt?
Hoi Monique, ik heb dit thema net uitgedoktert maar helaas als vergelijk met Duitse Tabelle:
Tipo "00" = Type 405
Tipo "0". = Type 550
Tipo "1". = Type 812
Tipo "2" = Type 1050
Ik hoop dat dit toch heeft
geholpen
Zeeuws bloem is soms ook bij nog werkende korenmolens te koop zoals de eersteling in Hoofddorp of de zandhaas in santpoort
BeantwoordenZo'n handig ezelsbruggetje: meel is veel! Gebruik het al een tijd.
Een vraag Rutger...
Ik lees regelmatig in recepten: cakemeel. Is dat hetzelfde als bloem met bakpoeder of moet je ook nog 4 eetl bloem vervangen door maizena en custardpoeder (op 250 gram bloem) Ik las dit op een site.
Hoi! Dat is een lastige. Amerikaans cakemeel is inderdaad gedeeltelijk maizena. In Nederland wordt er ook nog aroma en zout aan toegevoegd. Maar volgens mij zit daar geen maizena door.
Beantwoorden
Met sagomeel heb ik (nog) weinig ervaring, en ook met het vervangen ervan heb ik geen ervaring.
Beantwoorden
Ik heb de eierkoeken gemaakt met het recept uit de bijbel van Rutger. We vinden ze allemaal niet lekker. Nu heb ik tarwebloem gebruikt ipv bloem of is dat hetzelfde?
BeantwoordenWeizenmehl heb je in verschillende soorten; niet alle zijn bruikbaar voor een swiss rol.
Beantwoorden
Welke bloem gebruik jij? Ik merk dat nu ik vaker bak baal dat ze in de supermarkt alleen kilo pakken hebben.
BeantwoordenMeestal gebruik ik gewoon de bloem van de supermarkt, soms in grotere verpakkingen vanuit de groothandel.
Beantwoorden
Ik leg het mijn kinderen zo uit:
Meel komt van malen. Als je het volle koren maalt, krijg je meel. Volkoren meel.
Bloem (zoals in bloem der natie, bloemlezing, en ook bloem van een plant) is het beste deel ergens van. Kennelijk vond men het witte deel van het meel vroeger het beste deel :-)
De Zuidmolen heeft een uitstekende service en het wordt vaak de andere dag al gebracht! Behalve op Zondag natuurlijk. Alles is keurig verpakt en op de verpakking van het meel of de bloem staan soms ook tips of recepten. Ik bestel daar eigenlijk altijd mijn bloem en meel. Maar ze hebben nog veel meer! Ook zaden en pitten, gedroogd fruit en allerlei soorten noten. Ook smeltchocolade en bv een cakevorm behoren tot het assortiment. Je kunt daar echt van alles kopen. Ik word er altijd hebberig van. Als ik tegen mijn man zeg dat ik,besteld heb bij de Zuidmolen in Groesbeek, komt hij gelijk al van...oh-oh, daar gaan we weer. Hihihihihi
Het is echt de moeite waard om eens in hun webshop te kijken. Echt waar!
Veel Suc6 met je zoektocht naar zeeuwse bloem.
Een hartelijke groet,
Marja
Hallo Rutger, Bedankt voor de uitleg. Toch een vraag: bij de biologische winkel verkopen ze (biologische) tarwebloem. Is deze tarwebloem te gebruiken in recepten waar bloem gebruikt wordt?
BeantwoordenHelaas werkt de link over Zeeuwse bloem niet. Ik wil graag weten waar ik dat kan kopen in Amsterdam zonder dat ik 8 euro per kilo hoef te betalen.
BeantwoordenDe link van Zeeuwse bloem werkt weer. In Amsterdam kun je het onder andere bij bakkerij Holtkamp en kookwinkel Duikelman kopen. Bij Duikelman verkopen ze de Zeeuwse bloem van Holtkamp.
Beantwoorden
