Meel en bloem: het zijn twee termen die vaak door elkaar worden gebruikt. Ik moet eerlijk toegeven dat ik ze toen ik begon met bakken ook altijd door elkaar haalde. In veel van mijn recepten wordt een bepaalde meel of bloem genoemd in de ingrediëntenlijst, dus ik wilde het verschil tussen meel en bloem voor eens en altijd ophelderen.
Mijn tip om meel en bloem uit elkaar te houden
Mijn eerste tip om het verschil tussen meel en bloem te onthouden is een ezelsbruggetje: meel is veel! Dit leerde ik ooit van een molenaar. Voor meel wordt de hele graankorrel gebruikt, inclusief vliesjes. Bij bloem zijn deze vliesjes eruit gezeefd. Het soort bloem wat je overhoudt is afhankelijk van het soort graan en de maling.
Het verschil bloem en meel uitgelegd
Bloem en meel zijn termen die helaas nogal eens door elkaar worden gebruikt. Wat is dus precies het verschil tussen bloem en meel? En wat is het verschil tussen meel en volkorenmeel?
Als eerste is het belangrijk om te weten dat bloem en meel allebei gemaakt zijn van gemalen graan, maar twee verschillende producten zijn met heel verschillende eigenschappen.
Meel is vermalen graan. In meel blijven de onderdelen van de graankorrel behouden, waardoor meel erg voedzaam is. De zemelen en kiemen van de graankorrel zijn ook nog zichtbaar, waardoor meel een wat grovere structuur heeft.
Meel is de basis voor bloem. Om bloem te maken worden de zemelen en kiemen eruit gezeefd en er ontstaat een wit bloem. Bloem is dus gezeefd meel. Omdat de kiemen en zemelen de meeste voedingsstoffen bevatten, is bloem een stuk minder voedzaam dan meel. Bloem heeft door het gebrek aan kiemen en zemelen ook een fijnere structuur dan meel.
Benamingen van bloem of meel
Wat er voor de term meel of bloem staat zegt iets over waarvan het gemaakt is. Tarwemeel is dus gemaakt van tarwe. Dit is een volkoren meel dat gemaakt is van de hele tarwekorrel. Als dat gezeefd wordt, houd je tarwebloem over; bloem van tarwe. Naast tarwe heb je nog veel meer soorten meel en bloem, denk daarbij bijvoorbeeld aan spelt en rogge.
Volkoren bloem bestaat dus niet, want bloem is altijd gezeefd.
Wanneer gebruik ik bloem of meel?
Bloem is fijner van structuur en het heeft minder vezels. Hierdoor is bloem doorgaans beter geschikt voor het bakken van koekjes en cake. Meel is juist veel terug te vinden in recepten voor broden en kan ook in pannenkoeken.
Bloem en meel zijn twee verschillende producten en je kunt ze dus niet zomaar verwisselen in een recept. Er zijn er ook allerlei verschillende soorten bloem en meel, die allemaal weer geschikt zijn voor bepaalde recepten. Staat er in een van mijn recepten dat je ‘bloem’ nodig hebt? Dan wordt hiermee gewone bloem oftewel tarwebloem bedoeld.
Behalve meel van graan gebruik ik ook regelmatig andere soorten meel. Denk daarbij bijvoorbeeld aan amandelmeel, rijstmeel en kokosmeel. Deze zijn allemaal gemaakt door het product (amandelen, rijst of kokos) zeer fijn te malen tot meel.
Wil je meer weten over bloem? Lees dan dit artikel waarin ik alles uitleg over de verschillende soorten bloem.
Foto: Erik Spronk
