Vanille: ik gebruik het graag in mijn bakrecepten. Bijvoorbeeld door een deeg of beslag, als basis voor ijs of crème of om fruit mee te marineren. Het is een heerlijke smaakmaker die je op meerdere manieren kunt gebruiken. In dit artikel leg ik je uit wat vanille precies is en welke vanille producten je kunt gebruiken in recepten.
Wat is vanille?
Vanille is een smaakstof, afkomstig van vanillestokjes. Maar wat zijn vanillestokjes dan eigenlijk? Vanillestokjes zijn de vruchten van een klimorchidee, de Vanilla Planifolia. De vruchten van deze tropische klimplant lijken op een soort groene peulen, maar het zijn eigenlijk bessen. Ze worden onrijp geplukt en zijn dan ook nog groen.
Door een proces waarin de peulen onder andere gestoomd en gedroogd worden, gaan ze fermenteren. Dit fermentatieproces maakt van de groene peulen de heerlijke donkere aromatische vanillestokjes die we allemaal wel kennen. De vanilleplanten worden met de hand bevrucht en het hele proces – van bevruchten tot fermenteren – kost veel tijd. Dat is ook de reden dat vanille behoorlijk kostbaar is.
Als je een vanillestokje in de lengte doorsnijdt, vind je het merg. Dit gedeelte bevat de meeste vanillesmaak. Wil je zelf vanillestokjes kopen? Bij Baktotaal Bouwhuis kun je verschillende soorten vanillestokjes vinden. Check hier welke!
Oorsprong van vanille
De klimorchidee waar vanillestokjes van gemaakt worden, komt oorspronkelijk uit Mexico. Vandaag de dag is deze plant niet alleen meer te vinden in Mexico, maar hij groeit ook op andere plekken in de wereld. De meeste vanille komt tegenwoordig uit Madagaskar, maar ook op plekken als Tahiti, Oeganda, Costa Rica, Indonesië en India wordt vanille verbouwd.
Waar komt de beste vanille vandaan?
Vanille wordt dus op veel verschillende plekken in de wereld verbouwd. Een van de beste vanille soorten is Bourbon vanille. Veel chefs en patissiers gebruiken het liefst alleen maar deze vanille, vanwege zijn perfecte smaak.
Bourbon vanille dankt zijn naam aan het eiland waar deze vanille oorspronkelijk vandaan komt – het eiland Réunion – dat vroeger Bourbon heette. Bourbon vanillestokjes hebben een intensere smaak en geur vergeleken met andere vanillestokjes en zijn om deze reden niet alleen ontzettend geliefd, maar ook wat duurder.
Soorten vanille producten
Als je vanille wilt gebruiken, heb je de keuze uit verschillende soorten of producten. Je hebt de keuze uit de volgende producten:
- Vanillestokjes
- Vanille-extract
- Vanillepasta
- Vanillesuiker
- Vanillepoeder
- Vanille-aroma (essence)
Ik leg in de rest van dit artikel de verschillende producten uit en hoe je ze kunt gebruiken in recepten.
Wat zijn vanillestokjes?
Wat vanillestokjes zijn, heb ik eerder in dit artikel al uitgelegd. Je kunt vanillestokjes op verschillende manieren gebruiken. Omdat vanille vrij kostbaar is, wil je er natuurlijk altijd zoveel mogelijk smaak uithalen.
Gebruik je het merg van een stokje om mee te koken voor bijvoorbeeld banketbakkersroom, laat dan ook het leeg geschraapte stokje zo lang mogelijk meetrekken in de melk.
Heb je gebruikte vanillestokjes over, doe die dan in een pot met fijne suiker om zelf vanillesuiker te maken, maak er vanille-extract mee, of droog ze om zelf vanillepoeder te maken.
Wat is vanille-extract?
Vanille-extract is een natuurlijk product. Het is een geconcentreerde vloeistof gemaakt van echte vanille. Doordat het vloeibaar is kun je het makkelijk gebruiken in bakrecepten en doordat het sterk van smaak is heb je er maar weinig van nodig.
Een theelepel vanille-extract door een deeg of beslag is vaak meer dan genoeg voor een heerlijke vanillesmaak. Er zijn verschillende soorten extract verkrijgbaar, zoals Madagascar Bourbon vanille-extract, Tahitian vanille-extract en biologisch vanille-extract. Liever zelf vanille-extract maken? In dit vanille-extract recept leg ik je uit hoe je dat doet!
Wat is vanillepasta?
Vanillepasta is ook gemaakt van echte vanille en is wat dikker dan vanille-extract. Het bestaat gedeeltelijk uit vanille-extract, maar is daarnaast ook verrijkt met het merg van de vanillestokjes.
Bij het gebruik van vanillepasta zie je ook echt het vanillemerg terug in je eindproduct, als kleine zwarte stipjes. Mijn favoriete vanillepasta vind je hier. Ik gebruik deze pasta graag, omdat het soms makkelijker is een klein beetje van deze pasta toe te voegen in plaats van een vanillestokje te gebruiken.
Wat is vanillesuiker?
Vanillesuiker is suiker met daaraan toegevoegd vanille. Let wel op dat er twee soorten zijn:
- Vanillesuiker gemaakt van echte vanille. Bij deze suiker zijn gemalen, gedroogde vanillestokjes door de suiker gemengd. Zo krijgt de suiker op een natuurlijke manier een heerlijke vanillesmaak.
- Vanillesuiker gemaakt met vanilline, een kunstmatige smaakstof. Bij deze suiker komt de smaak in de buurt van echte vanille, maar er is geen vanillestokje aan te pas gekomen.
Het prijsverschil tussen beide soorten vanillesuikers is groot, omdat de kunstmatige vanillesuiker veel eenvoudiger te produceren is. Vanillesuiker uit de supermarkt is altijd kunstmatig en bevat geen echte vanille. Wil je zelf vanillesuiker kopen, kijk dan op deze pagina naar de verschillende soorten.
Wat is vanillepoeder?
Een ander vanille product is vanillepoeder. Dit poeder bestaat uit fijngemalen vanillestokjes. Het is dus niet te verwarren met vanillesuiker, want aan het poeder wordt geen suiker toegevoegd en het bestaat voor 100% uit vanille.
Je kunt vanillepoeder in feite gebruiken voor recepten waar je anders normaal vanille(extract) aan zou toevoegen.
Wat is vanille-aroma?
Vanille-aroma, ook wel vanille-essence of -smaakstof genoemd, is een vloeibare smaakmaker. Dit vanille-aroma is gemaakt met de synthetische smaakstof vanilline, er is dus geen echte vanille voor gebruikt. Vanilline wordt gebruikt, omdat het op de smaak van vanille lijkt maar vele malen goedkoper is. Verschillende soorten vanille-aroma’s vind je hier.
Dit artikel is gemaakt in samenwerking met Baktotaal Bouwhuis
