Voor sommige bakrecepten zijn kleurstoffen onmisbaar. Denk bijvoorbeeld aan mooie gekleurde macarons, een perfecte red velvet taart of een feestelijke taart met fondant of marsepein. Maar welke soorten kleurstoffen zijn er en waar kun je elke soort het beste voor gebruiken? In dit artikel vertel ik je alles over eetbare kleurstof.
Voor dit artikel heb ik samengewerkt met Baktotaal. Daar vind je alles om te bakken en alles om jouw creaties de mooiste kleuren te geven!
Welke kleurstoffen zijn er?
Als je kleurstoffen wilt gebruiken in je recepten, heb je verschillende mogelijkheden. Je kunt kiezen uit de volgende voedingskleurstoffen:
- Gelkleurstof
- Poederkleurstof
- Spraykleurstof
- Vloeibare kleurstof
- Airbrush kleurstof
- Speciale kleurstof voor chocolade
Welke kleurstof gebruik je waarvoor?
- Gelkleurstof: voor het kleuren van fondant, marsepein, glazuur, crèmes, macarons.
- Poederkleurstof: voor het kleuren van macarons, meringue, suikerwerk, isomalt.
- Spraykleurstof: als afwerking, bijvoorbeeld op fondant, marsepein of crème.
- Vloeibare kleurstof: voor het kleuren van fondant, marsepein, glazuur, crèmes.
- Airbrush kleurstof: voor het kleuren met behulp van airbrush techniek of om mee te schilderen.
- Chocoladekleurstof: voor het kleuren van chocolade, ganaches, cacaoboter.
In de rest van het artikel leg ik de verschillende kleurstoffen uitgebreider aan je uit.
Gelkleurstoffen
Gelkleurstoffen zijn kleurstoffen in een pastavorm en ze zijn in heel veel verschillende kleuren verkrijgbaar. Deze eetbare kleurstoffen zijn op waterbasis en bevatten verder onder andere glucosestroop en een verdikkingsmiddel. Zelf gebruik ik deze kleurstoffen het meest in mijn bakrecepten.
Gelkleurstof is perfect om bijvoorbeeld fondant, marsepein of glazuur mee te kleuren, om door een (cake)beslag te mengen of om een botercrème te kleuren. Je kunt gelkleurstof ook voor macarons gebruiken, al gebruik ik daar zelf liever poederkleurstof voor.
Gelkleurstof gebruiken
Gelkleurstoffen zijn – zoals de meeste kleurstoffen die in dit artikel voorbij komen – zeer geconcentreerd. Begin dus met een klein beetje van de kleurstof en voeg indien nodig later meer toe. Zelf doseer ik deze kleurstof met de achterkant van een theelepeltje of met een satéprikker. Gebruik je de gelkleurstof om fondant of marsepein een kleur te geven, draag dan handschoenen om te voorkomen dat de kleurstof afgeeft aan je handen.
Je kunt gelkleurstoffen per kleur kopen of je kunt kiezen voor een setje gelkleurstoffen met daarin de meest gebruikte kleuren. Met deze verzameling kun je eigenlijk elke kleur mengen die je maar wilt.
Poederkleurstoffen
Poederkleurstoffen zijn heel geschikt om te gebruiken in recepten die gevoelig zijn voor extra vloeistof. Denk daarbij bijvoorbeeld aan macarons, meringue, suikerwerk of in combinatie met isomalt. Voor mijn macaron recept heb ik veel verschillende soorten kleurstoffen geprobeerd, maar voor de mooiste macarons kun je echt het beste poederkleurstof gebruiken. Zelf gebruik ik altijd dit setje voor het kleuren van mijn macarons.
Poederkleurstoffen zijn ook verkrijgbaar in een natuurlijke variant. Een natuurlijke poederkleurstof is vaak wel iets minder geconcentreerd, waardoor je er meer van nodig hebt om de goede kleurtint te krijgen.
Let goed op of poederkleurstoffen in water of vet oplosbaar zijn. Sommige poederkleurstoffen zijn namelijk wat vettig en deze wil je niet gebruiken voor macarons, suikerwerk of meringue. Je kunt deze wel gebruiken door crèmes of vullingen.
Een compleet overzicht van poederkleurstoffen vind je hier.
Vloeibare kleurstoffen
Vloeibare kleurstoffen zijn meestal op waterbasis. Net als gelkleurstof kun je vloeibare kleurstoffen gebruiken voor fondant, marsepein, glazuur, (cake)beslag of crème. Voor macarons is deze kleurstof minder geschikt. Vloeibare kleurstof is iets minder geconcentreerd dan kleurstof in gelvorm, waardoor het goed geschikt is voor pastelkleuren
Een voordeel van vloeibare kleurstoffen is dat ze heel makkelijk te doseren zijn. Je kunt gemakkelijk steeds een extra druppel toevoegen totdat je de juiste kleur hebt bereikt. Een nadeel kan zijn dat je eindproduct te vochtig wordt. Zeker bij marsepein en fondant kan het toevoegen van vocht vrij snel zorgen voor een plakkerig eindresultaat.
Hier vind je een ruime verzameling vloeibare kleurstoffen.
Airbrush kleurstoffen
Airbrush kleurstoffen zijn extra verdund waardoor je ze direct kunt gebruiken in combinatie met een airbrush. Daarmee kun je marsepein en fondant een prachtige afwerking geven.
Je kunt airbrush kleurstof per kleur kopen of een handige set met meerdere kleuren gebruiken. Om deze kleurstof mooi aan te brengen heb je dus wel een airbrush apparaat nodig, al kun je met deze kleurstof ook prima schilderen op fondant of marsepein.
Spray kleurstoffen
Deze kleurstoffen zitten in een spuitbus en ze zijn ook direct te verwerken. Spray kleurstof is ideaal om bijvoorbeeld een taart een gouden glans te geven of om een cupcake topping net iets meer uitstraling te geven. Ook een moussetaartje kun je met deze kleurspray heel makkelijk voorzien van een mooie kleur of glans. Er zijn ook kleursprays op basis van cacaoboter, deze geven je creatie naast een mooie kleur ook extra structuur.
Een overzicht van de verschillende kleursprays vind je hier.
Kleurstof voor chocolade en cacaoboter
Ben je op zoek naar kleurstof voor chocolade? Voor het kleuren van chocolade, cacaoboter en ganaches heb je speciale chocolade kleurstof nodig. Deze kleurstof is op basis van cacaoboter of kokosolie, waardoor het goed mengt met de chocolade. Met behulp van de chocolade kleurstoffen kun je de mooiste chocolade decoraties maken, bonbonvormen voorzien van een gekleurd laagje of een desserttaart afwerken met een gekleurde velvet coating. Een overzicht van vloeibare chocolade kleurstoffen vind je hier.
Daarnaast heb je ook de Power Flower chocolade kleurstof. Dit zijn kleine ‘bloempjes’ van cacaoboter met daarin de kleurstof. Met behulp van een chocoladewaaier kun je precies bekijken hoeveel van deze ‘bloempjes’ je nodig hebt voor een bepaalde kleur. Ik vind het zelf een geweldig systeem, omdat de kleurstof erg makkelijk te doseren is en je steeds weer precies dezelfde kleur kunt maken. Zeker als je vaker met gekleurde chocolade werkt zijn deze Power Flowers echt perfect!
Natuurlijke kleurstoffen: voordelen en nadelen
Kleurstoffen zijn onder te verdelen in natuurlijke kleurstoffen en synthetische kleurstoffen. Natuurlijke kleurstoffen kunnen zowel poeder-, vloeibare- en gelkleurstoffen zijn. Ze worden gemaakt met natuurlijke pigmenten, afkomstig van plantaardige oorsprong.
Een nadeel van natuurlijke kleurstoffen is vaak wel dat ze minder geconcentreerd zijn, waardoor je er iets meer van moet gebruiken of de kleur niet zo intens krijgt als je zou willen. Zeker bij macarons en red velvet taart merk ik dat natuurlijke kleurstoffen vaak net niet goed genoeg kleuren. Een overzicht van alle natuurlijke kleurstoffen vind je hier.
Red velvet kleurstof gebruiken
Een vraag die ik heel vaak krijg is: welke rode kleurstof gebruik je voor red velvet cake? De oorspronkelijke kleur van een red velvet taart kwam door de wisselwerking tussen het vroeger minder bewerkte cacaopoeder en de zure ingrediënten in het cakebeslag. Tegenwoordig is het cacaopoeder anders bewerkt en wordt het niet meer rood tijdens het bakken. Voor een red velvet taart of voor red velvet cupcakes heb je dus echt rode kleurstof nodig. Het is ook noodzakelijk om een goede rode kleurstof te gebruiken, anders eindig je met een lichtroze cake.
Zelf gebruik ik altijd deze super red kleurstof voor red velvet cake. Let op dat je niet te veel cacaopoeder gebruikt als je red velvet cake maakt, dit kan er namelijk voor zorgen dat je cake te donker wordt in plaats van mooi rood van kleur.
Foto’s: Erik Spronk
